Bacterial Vaginosis สาเหตุช่องคลอดมีกลิ่นเหม็นพร้อมวิธีแก้ไข
ปัญหาหนึ่งของสาว ๆ ที่เกิดขึ้นและสร้างความกังวลใจและความไม่มั่นใจก็คือ การที่ช่องคลอดมีกลิ่น ซึ่งสาเหตุช่องคลอดมีกลิ่นคาวปลา มักเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ที่ทำให้เกิดการอักเสบ ส่งผลต่อสีและกลิ่นของตกขาว ช่องคลอดมีกลิ่นปลาเค็ม และมีอาการคันระคายเคือง แม้ว่าจะเป็นอาการที่ไม่ร้ายแรงและมีวิธีรักษาได้ แต่การรักษาก็ต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อประสิทธิภาพในการรักษาสูงสุด
Bacterial Vaginosis เกิดขึ้นได้อย่างไร?
ช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial Vaginosis) เกิดขึ้นจากการที่จำนวนของแบคทีเรียในช่องคลอดไม่สมดุล โดยแบคทีเรียชนิดแลคโตบาซิลไล (Lactobacilli) ลดลง และแบคทีเรียแอนแอโรบส์ (Anaerobes) มีจำนวนมากขึ้น สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ แม้แต่กับผู้หญิงที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ก็ตาม หรือมีเพศสัมพันธ์กับเพศเดียวกันก็ตาม แต่อาจจะมีความเสี่ยงน้อยกว่า
พออ่านมาถึงจุดนี้ หลายคนอาจจะสงสัยว่า แล้วอยู่ดี ๆ แบคทีเรียในช่องคลอดของเราเกิดความไม่สมดุลได้อย่างไร
ที่จริงแล้วความไม่สมดุลของแบคทีเรียสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ดังต่อไปนี้
- การใส่ห่วงคุมกำเนิด
- การสวนล้างช่องคลอด
- การตั้งครรภ์
- การมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนครั้งละหลายคน
- การเปลี่ยนคู่นอนบ่อย ๆ
- การไม่ใช้ถุงยางอนามัยขณะมีเพศสัมพันธ์
- การทำออรัลเซ็กซ์ ก็เป็นสาเหตุของเชื้อราในช่องคลอดได้เช่นเดียวกัน เนื่องจากแบคทีเรียที่อยู่ในปากของเรามีสภาวะที่เหมาะสมต่อการเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของช่องคลอดอักเสบ
อย่างไรก็ตาม ไม่ปรากฏงานวิจัยว่าเราสามารถติดเชื้อแบคทีเรีย BV จากฝาชักโครก สระว่ายน้ำ หรือจากการนอนบนเตียงเดียวกัน
การวินิจฉัยการติดเชื้อ Bacterial Vaginosis
สำหรับการวินิจฉัยอาการช่องคลอดอักเสบจากการติดเชื้อ Bacterial แพทย์จะดำเนินการตรวจภายในบริเวณปากช่องคลอดและเนื้อเยื่อรอบ ๆ เพื่อสังเกตอาการจากภายนอก เช่น อาการบวมแดง ระคายเคือง หรือมีแผล การตรวจตกขาวโดยนำตัวอย่างตกขาวที่ได้มาส่องในกล้องจุลทรรศน์ เพื่อดูลักษณะ หาสัญญาณความผิดปกติ และตรวจสอบความเป็นกรดในช่องคลอด ด้วยการทดสอบค่า pH Balance กรณีช่องคลอดอักเสบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ค่า pH มักจะสูงกว่า 4.5
คุณเป็นช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรียหรือไม่
สำหรับสาว ๆ ที่กำลังสงสัยว่าสาเหตุช่องคลอดมีกลิ่นคาวปลาเกิดจากการติดเชื้อ Bacterial หรือไม่ สามารถสังเกตอาการผิดปกติที่บ่งชี้ว่า เกิดจากแบคทีเรีย ไม่ใช่เชื้อรา ดังต่อไปนี้
- ช่องคลอดมีกลิ่นคาวปลา
- ตกขาวมีลักษณะเหลวเหมือนน้ำ หรือมีสีเทาออกขาว
- หากว่าเรามีอาการดังที่กล่าวมาข้างต้น เป็นไปได้ว่าเราอาจจะมีอาการช่องคลอดอักเสบ ช่องคลอดมีกลิ่นเหม็น ควรหาวิธีแก้และการดูแลรักษาตามธรรมชาติ ก่อนอาการจะลุกลาม และเสี่ยงต่อโรคอื่น ๆ ได้
ช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรียอันตรายหรือไม่
โดยปกติแล้ว เมื่อเรามีอาการช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียจะไม่ได้เป็นอันตรายมาก หากได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี แต่อาจจะมีบางครั้งที่เกิดภาวะแทรกซ้อน และเป็นซ้ำ
ผู้ที่ต้องดูแลรักษาเป็นพิเศษคือ สตรีมีครรภ์ เนื่องจากอาจจะทำให้เสี่ยงต่อการแท้ง ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนเจ็บท้องคลอด และคลอดก่อนกำหนด ทำให้ทารกมีน้ำหนักตัวน้อยกว่าปกติ แต่ภาวะนี้ก็เกิดขึ้นได้น้อย แต่ทางที่ดี รีบรักษาไว้ก่อนจะปลอดภัยต่อลูกน้อยในครรภ์มากกว่า
นอกจากนี้ ผู้ที่เคยเป็นช่องคลอดอักเสบ อาจจะต้องระวังการเป็นซ้ำ และติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ อย่างติดเชื้อเอชไอวี เริม หนองในเทียม หรือหนองในแท้ เสี่ยงต่อการติดเชื้อหลังผ่าตัดมดลูก และอาจจะทำให้มีลูกยากตามมา
ยารักษาอาการช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรีย
สำหรับการรักษาอาการช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรีย ควรจะปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยา เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพสูงสุดในการรักษา โดยมียาที่ใช้ในการรักษาดังต่อไปนี้
- ยารับประทาน รักษาโดยยาปฏิชีวนะ อย่างยากลุ่มเมโทรนิดาโซล (Metronidazole), คลินดามัยซิน (Clindamycin), ทินิดาโซล (Tinidazole)
- ยาสอด เช่น เจลกรดแลคติก
ข้อควรรู้เกี่ยวกับการรักษา
- ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยา การรับประทานยาผิด อาจจะทำให้อาการเรื้อรัง ดื้อยา และไม่หายขาดได้
- รับประทานยา ตามแผนการรักษาที่กำหนด เพื่อป้องกันการดื้อยาและการกลับมาเป็นซ้ำ
- งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างการรับประทานยาปฏิชีวนะ
การป้องกันช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย
เราสามารถป้องกันหรือลดความเสี่ยงได้ง่าย ๆ ดังต่อไปนี้
- ทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นด้วยผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิว ไม่ก่อให้เกิดอาการระคายเคือง และทำลายสมดุลของแบคทีเรีย
- ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ หรือทำออรัลเซ็กซ์
- ไม่สวนล้างช่องคลอด
- ไม่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย ๆ และไม่ควรมีคู่นอนหลากหลายคน
อาการช่องคลอดอักเสบที่เกิดจากเชื้อ Bacterial Vaginosis ไม่อันตราย หากว่าเรารักษาอย่างถูกวิธี รับประทานยาหรือทายาตามที่แพทย์สั่ง พร้อมทั้งป้องกันสาเหตุที่ทำให้แบคทีเรียขาดสมดุล และเป็นสาเหตุช่องคลอดมีกลิ่น
แหล่งอ้างอิง
- เชื้อแบคทีเรียจากการทำออรัลเซ็กส์อาจทำให้เกิดโรคช่องคลอดอักเสบ BV. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.bbc.com/thai/features-53920272
- ช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.bumrungrad.com/th/conditions/bacterial-vaginosis
- ช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย ผู้หญิงที่ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์ก็เสี่ยงเป็นได้. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/Bacterial-Vaginosis-Women-never-Sex-are-Risk#:~:text=ช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย%20Bacterial%20Vaginosis%20คือ%20การ,สามารถเกิดขึ้นได้กับ
- ภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย (BACTERIAL VAGINOSIS). สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.pobpad.com/bacterial-vaginosis-ภาวะช่องคลอดอักเสบจ
- NYSTATIN (ไนสแตติน). สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.pobpad.com/nnystatin-ไนสแตติน#:~:text=Nystatin%20(ไนสแตติน)%20เป็นยาต้านเชื้อรา,ๆ%20ตามดุลยพินิจของแพทย์
- เมโทรนิดาโซล. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.pobpad.com/เมโทรนิดาโซล#:~:text=เมโทรนิดาโซล%20(Metronidazole,โตซัว%20(Protozoa%20Microorganisms)
- Bacterial vaginosis. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bacterial-vaginosis/symptoms-causes/syc-20352279#:~:text=Bacterial%20vaginosis%20is%20a%20type,affect%20women%20of%20any%20age.
- Bacterial vaginosis. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.nhs.uk/conditions/bacterial-vaginosis/
- Bacterial Vaginosis – CDC Basic Fact Sheet. สืบค้นเมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2565 จาก https://www.cdc.gov/std/bv/stdfact-bacterial-vaginosis.htm